Mijn mandje
Er zitten geen artikelen meer in uw winkelwagen
Nederlands
Français
EnglishWitte haren en catalase – een natuurlijke piste om te onderzoeken
Witte haren worden vaak gezien als een zichtbaar teken van veroudering. Toch roept hun vroege verschijning bij sommige jonge volwassenen vragen op. Onder de onderzochte mechanismen trekt de werking van een enzym, genaamd catalase, bijzondere aandacht. In verband met oxidatieve stress en de opstapeling van waterstofperoxide speelt dit enzym een rol in de haarpigmentatie. Dit artikel verkent de natuurlijke pistes om dit mechanisme beter te begrijpen en te ondersteunen..
Witte haren: een natuurlijk fenomeen, maar soms voortijdig
Het wit worden van het haar, of canities, wordt veroorzaakt door een geleidelijke afname van de melanineproductie. Dit treedt meestal op vanaf de leeftijd van 40-45 jaar, maar:
Bij sommige mensen begint dit al vanaf 20 of 30 jaar;
De oorsprong kan genetisch zijn, maar ook verband houden met de omgeving of het metabolisme;
Het kleurverlies begint vaak ter hoogte van de slapen of bij de haarwortel.
Voortijdige canities kan dus een intern onevenwicht signaleren dat niet mag worden genegeerd.
De rol van oxidatieve stress bij de haarveroudering
Oxidatieve stress wordt veroorzaakt door een teveel aan vrije radicalen, vaak gegenereerd door:
- Blootstelling aan vervuiling of UV-stralen;
- Onevenwichtige voeding;
- Roken of alcoholgebruik;
- Chronische stress.
Deze vrije radicalen vallen de cellen aan, ook diegenen die verantwoordelijk zijn voor de pigmentatie van het haar. Het resultaat: de melanocyten raken aangetast en de melanineproductie neemt af. Dit creëert een gunstige voedingsbodem voor het voortijdig verschijnen van witte haren.
Catalase: een essentieel natuurlijk enzym
Het enzym catalase is aanwezig in de meerderheid van de menselijke cellen.
Wat is zijn functie?
Het afbreken van waterstofperoxide (H₂O₂) tot water en zuurstof. Dit is cruciaal, want:
H₂O₂ is een sterk oxiderend middel dat van nature door het lichaam wordt geproduceerd;
In overmaat kan het de pigmentcellen aantasten.
Catalase en waterstofperoxide: een sleutelbalans om de pigmentatie te behouden
Onder normale omstandigheden wordt een evenwicht behouden tussen de productie van H₂O₂ en de afbraak ervan. Toch geldt:
Een tekort aan catalase kan leiden tot een lokale opstapeling van waterstofperoxide;
Deze opstapeling kan de tyrosinase remmen, een essentieel enzym voor de productie van melanine;
Dit zou zich kunnen uiten in een verlies van haarkleur.
Het behoud van dit evenwicht is dus belangrijk voor de vitaliteit van het haar.
Afname van catalase met de leeftijd: een hypothese voor het wit worden van het haar
De productie van catalase neemt van nature af met de leeftijd. Dit fenomeen wordt beïnvloed door:
Cellulaire veroudering;
Een voeding arm aan antioxidanten;
Chronische ontstekingscondities.
Mogelijke gevolgen:
Minder catalase → meer H₂O₂ → lokale oxidatieve stress;
Progressieve aantasting van de haarfollikels → witte haren.
Het wordt dus interessant om strategieën te overwegen die de enzymatische productie ondersteunen.
Endogene antioxidatieve enzymen en voeding: complementaire mechanismen
Naast catalase nemen ook andere endogene enzymen deel aan het oxidatieve evenwicht:
Superoxide-dismutase (SOD): zet superoxiden om in waterstofperoxide;
Glutathionperoxidase: neutraliseert peroxiden;
Thioredoxine.
Hun goede werking wordt ondersteund door:
Een voeding rijk aan mineralen zoals zink, selenium en koper, die bijdragen tot de bescherming van de cellen tegen oxidatieve stress en tot de normale werking van de enzymen;
De aanwezigheid van B-vitaminen, met name B2, B6 en B12, die deelnemen aan het normale energiemetabolisme, de cellulaire functie en een rol spelen in methyleringsreacties, essentieel voor de productie van talrijke enzymen in het organisme;
Plantaardige polyfenolen.
Zo bevordert een gevarieerde voeding indirect de enzymatische verdedigingsmechanismen.
Voeding en supplementen: de endogene catalase op een natuurlijke manier ondersteunen?
Bepaalde natuurlijke bronnen kunnen bijdragen tot de goede werking van catalase:
Interessante voedingsmiddelen:
Groene bladgroenten (spinazie, boerenkool);
Broccoli en kolen (rijk aan zwavel en antioxidanten);
Zonnebloempitten, amandelen, paranoten;
Lever, eigeel, vette vis.
Potentieel nuttige supplementen:
Zink, koper en mangaan, die bijdragen tot de normale werking van enzymen en betrokken zijn bij biologische processen die vrije radicalen neutraliseren;
Vitamine B12, die een rol speelt bij de celdeling en methyleringsreacties en zo de synthese van bepaalde enzymen ondersteunt;
⚠️ Deze supplementen vervangen geen evenwichtige voeding, maar kunnen erin geïntegreerd worden op basis van deskundig advies van een gezondheidsprofessional.
Voortijdige witte haren: risicofactoren en preventie
Dit zijn de belangrijkste geïdentificeerde risicofactoren:
Genetica (vaak de belangrijkste oorzaak);
Nutritionele tekorten: ijzer, B12, koper;
Versnelde cellulaire oxidatie;
Roken, dat de zuurstoftoevoer naar de weefsels vermindert;
Chronische stress, die de vrije radicalen verhoogt.
Voor een natuurlijke preventie:
Eet kleurrijk en gevarieerd;
Beweeg regelmatig;
Beperk alcohol, geraffineerde suiker en bewerkte producten;
Integreer plantaardige bronnen die rijk zijn aan antioxidanten.
Catalase en witte haren: wat we vandaag weten
Het verband tussen catalase en het wit worden van het haar blijft een interessante onderzoekspiste. Momenteel zien we:
Een groeiende interesse in antioxidatieve enzymen binnen de haarverzorging;
Een integratie van catalase in bepaalde cosmetica of supplementen;
De nodige voorzichtigheid tegenover commerciële beloftes.
De meest coherente aanpak blijft het globale ondersteunen van het oxidatieve evenwicht, zonder alles op één enkele actieve stof te richten.
Conclusie: een veelbelovend enzym binnen een globale aanpak
Door een gevarieerde en evenwichtige voeding aan te nemen, leefgewoonten te behouden die het cellulair welzijn ondersteunen en de natuurlijke biologische ritmes te respecteren, is het mogelijk de interne processen die verbonden zijn met het verschijnen van witte haren beter te begeleiden. Observeren, begrijpen en het organisme op een natuurlijke manier ondersteunen: een fundamentele aanpak die krachtiger is dan eender welke onmiddellijke belofte.
Bibliografie
- Wood JM et al. "Senile hair graying: H₂O₂-mediated oxidative stress affects human hair color." FASEB J. 2009.
- Seiberg M. "Age-induced hair greying – the multiple effects of oxidative stress." Exp Dermatol. 2013.
- Trüeb RM. "Oxidative Stress in Ageing of Hair." Int J Trichology. 2009.
- Nandi A. et al. "Role of Catalase in Oxidative Stress and Age-Associated Disease." Curr Med Chem. 2019.
- Herdiana Y. "Gray Hair: From Preventive to Treatment." J Cosmet Dermatol. 2025.